(लघुलेख)
आज देशकाे कुरा गराैँ
सरण राई
देश नभए देशवासी हुने कुरै भएन । उहिलेजस्ताे युध्दमा पराजित गरेर अर्काकाे देश सक्ने अवस्था आज छैन ।
तापनि देशहरू सिमानामा युध्दरत छन् । देशकाे कुरा आउनासाथ देश कसरी बलियाे, शान्त र उन्नत बनाउन सकिन्छ भन्ने कुरा उठ्छ । देश शक्तिसाली भएनभने छिमेकी र अरूहरूकाे हेपाइ र पेलाइ खप्नु पर्ने यथार्थ छर्लङ्ग छ ।
देश कसरी उन्नत र शक्तिसाली हुन्छ ?
देश बनाउन र बचाउन अनेकाैं आधारहरू हुन्छन् । प्राकृतिक स्राेतसाधन, जनशक्ति, लाेकप्रिय सरकार र राष्ट्रिय एकताका साथै देशवासीहरूकाे सहि साेच प्रमुख हुन्छ नै ।
प्राकृतिक साधनस्राेत के कति छ ? अन्वेशन नभएकाे भए पनि सुन, फलाम,काेइला, तामादेखि बहुमूल्य ढुङ्गा (टरमालिन् र अन्य), लगायत जलस्राेत (विश्वकै दाेस्राे ठूलाे देश), सुनभन्दा २००गुणा महङ्गाे युरेनियम आदि अनेकाै छन् । तर ती स्राेत देशका लागि परिचालन हुन सकेकाे छैन । प्रत्येक पल्ट यी साधनस्राेतलाई धिताे राखेर राष्ट्रघाती नेताहरू सरकारमा गएका छन् र याे राष्ट्रघाती प्रचलन राजनीतिकाे जग बन्नाले नेपालमा राष्ट्रियता क्षयउन्मुख भई रहेझैँ देखिन्छ । प्राकृतिक साधनस्राेत देशका लागि भनेर साेच्ने र त्यसलाई परिचालन गर्ने नीति नहुनु प्रमुख समस्या हाे । यी साधनस्राेत र भुबनाेट(दुई ठूला देशका बीच) र भूपरिवेष्टित हुनुले स्वतन्त्र राष्ट्रवादि राजनैतिक दृष्टि र चिन्तन जन्मिन नसक्नु देशकाे सार्वभाैमिकताका लागि दिर्घकालिन रूपमा दु:खदायी हुन सक्छ ।
जनशक्ति नै देशकाे लागि साँचाे शक्ति हाे । नेपालकाे जनशक्तिबारे अन्तिम निष्कर्षमा पुग्न जरुरी छ । जनसंख्याको सार तत्त्त्व केलाएर जनशक्ति अधिकतम उपयाेग गर्न सके नेपालीकाे जीवनमा आमुल परिवर्तन आई विश्वमा शिर ठाडाे पारेर गाैरवाम्वित हुन सक्छाैँ । सम्मान पाउन सक्छाैँ !
राष्ट्रिय महत्त्वकाे कुनै विषयमा पनि राष्ट्रिय सहमति भएकाे छैन । जनशक्ति परिचालनबारे त छलफल भएकै छैन । यस्ताे हुनुमा सर्वशक्तिमान दलहरूमा आफ्नो देश बनाउनुभन्दा छिमेकी र शक्तिशाली देशहरूका भराैटे भई सरकारमा पुग्ने र टिकिरहने गलत साेच प्रमुख रहेकाे छ । यस्ताे साेचले काम गरिरहेसम्म राष्ट्रिय सहमति हुने कुरै हुँदैन ।
नेपालकाे हर क्षेत्रकाे सानाठूला हरेक महत्त्वपूर्ण कुराहरूका समस्त तथ्यहरू केलाएर छिमेकीहरू नेपाललाई मुठ्ठीमा राख्न सफल छन् । नेता, कार्यकर्ता, सर्वसाधारण जनता सबकाे मानसिक साेच भत्काउने बनाउने देखि लिएर आन्तरिक कलहमा फसाउने , (धर्म, क्षेत्र, जातिभाषा, संस्कारआदिका आधारमा ) विभाजित गरि एकतावध्द हुन नदिई राष्ट्रिय साेचकाे विकास हुन नदिनेजस्ता अनेकाैं खेल साेझै देखिने ... तर कसैले भन्न नसक्ने ! हामी आफू हाैँ कि हाेईनाैँ ? आफू स्वाभिमानी भई सबै नेपाली एकताबध्द रहि आफ्नो अवस्था कसरी उकास्ने- साेच्न नथाले हामीसित के रहला र ?!
स्वतन्त्र सम्प्रभुतासम्पन्न देश भएपनि देशवासीहरूकाे साेच परतन्त्रमुखी, दास, हीनताग्रस्त र परामुखी बनाईदै छ । केही गर्न नसक्ने वा सक्तैनाैँ भन्ने मानसिकताकाे विकास गराउन विदेशी दलालहरू भरमग्दुर प्रयासरत छन् । सहयाेगी भूमिकामा बिकेका बुध्दिजीवी, बिकेका नेता र तिनका दलेझाेलेहरू रहेका छन् । याे बुझ्न नसके हाम्राे भविष्य अन्याैलग्रष्ट हुने भएकाे हुँदा बेलैमा सचेत हुन जरुरी छ !
धर्ममा भक्त हुन्छ, अन्धअनुयायी र कट्टरपन हुन्छ ।केही साेच्न परेन , सब भगवानकाे मर्जी !
वर्तमान राजनीतिमा पनि धर्मकै त्याे रूप देखिन्छ । कार्यकर्ता साेच-चेतना विहीन,अन्धसमर्थक झाेले अझ मुर्ख दलेझाेले ! दलेझाेले !! अध्ययन छैन । बहस,छलफल छैन ।
विश्वमा भएकाे इन्टरनेट र सामाजिक सञ्जालकाे अभुतपूर्व विकास विस्तारले आज अविकसित देशका युवाहरूलाई अराजनैतिक त बनायाे बनायाे, माेजमज्जा बाहेक केही नदेख्ने लज्जाहीन पिढी बनाउन सक्ने देखिन्छ । न देश, न राजनीति, न समाजकाे चिन्ता छ । छ त चिन्ता एउटै कसरी कमाउने र माेजमस्ती गर्ने । यस्ताे साेचले देश बन्ला ?
नेपालकाे ईतिहास हेर्दा सुगाैली सन्धीपछि देशकाे ठूलाे भूभाग गुम्नका साथै नेपालका केही लडाकु जातिहरू विदेशीलाई बेचेर राेयल्टी खाने र शासकहरूले आफूखुसी माेज गरेर साशनसत्ता चलाउने (युवाहरू विदेश गएपछि बिराेध गर्ने युवा कम भएकाेले) तानाशाहीकाे जन्म भयाे । सरकार कहिल्यै जनताकाे लागि भएन । सर्वसाधारण जहिल्यै शाेषण र दमनमा परिरहे । अझै त्याे स्थिति कायमै छ । दमनबाट जाेगिन दलेझाेले हुने क्रम बढ्दाे छ । दलेझाेले भएपछि दमनबाट वच्न सकिन्छ भन्ने भ्रम व्यापक भईरहेकाे छ ।
सिध्दान्त, आस्था,विश्वास थला पारिएकाे छ , देशप्रेम छियाछिया पारिएकाे छ । मुलुक सिध्दाउने खेलमा बिकेका विदेशीले किनेका राष्ट्रघातीहरू खुलेआम लागिरहेछन् ।राष्ट्रियताका सबै आधार जग भत्काउने काेसिसमा राष्ट्रघातीहरूलाई सफल हुन नदिन नेपालीपनमा आधारित शक्ति निर्माण गर्नु देशप्रेमी देशभक्तहरूकाे कर्तव्य हुन्छ । सही असल राजनीतिले देश सम्वृध्द, उन्नत र सफल बन्छ । फाेहाेरी राजनीतिकाे अन्त गरि असल राजनीतिकाे प्रार्दुभाव, संरक्षण र विकास मात्र देश बचाउने र बनाउने उपाय हाे ।
२०७७ चैत ८,९,१०,११
