(लघुआत्मालाप) काल पर्खदा

 

(लघुआत्मालाप)

काल पर्खदा

 

सरण राई

 

आफना नजिकका साथीभाइकाे देहावसानले भित्र जरैदेखि हल्लाएर झन् जर्जर पार्छ । जीवनसाथीकाे दुई वर्ष सात महिना अघि भएकाे निधनले अकस्मात नाैरङ्गी एकल जीवनमा पछारेपछि मज्जालि कहाँ हाँस्न बाँच्न सकिएकाे छ र ! तर पनि बाँचिएकाे छ । बाँच्नु सबैभन्दा ठूलाे कुरा रहेछ ।

बाँच्नका लागि कुनै न कुनै गन्तव्य धेय चाहिन्छ र आफू बाँचेकाे प्रयाेजन अरूका आँखामा पनि देखाउने काेसिसमा जीवन बाेझ नहुन सक्छ । तर पनि वृध्दावस्थामा काल पर्खन त्यति सहज हुँदैन । मनका विविध अन्तर तहहरूमा अनेकन अशुभ नमीठा दु:खदायी तरङ्गहरू तरङ्गीत भईरहन्छ । विगतकाे सम्झनाले पाेल्छ, आगतकाे कहालीलाग्दाे दृश्य नचाहदा नचाहदै पनि झलझली देखा पर्दा हरेश लाग्छ, त्याे बेला सहारा मनले खाेज्छ। तनले स्याहार खाेज्छ । काल पर्खिनु कति मुस्किल !

मृत्युका विविध रूपहरू देखियाे । प्रियजनकाे विछाेडले छियाछिया पारेकाे मुटु दुख्दा जस्तै कठाेर हुँ भन्नेकाे पनि आँसु चुहुन्छ तरतरी । सप्तरङ्गी जीवनभर हाँसेकाे हाँसाे सुख आनन्द साँच्चै थियाे त ? बुढेसकालमा लाग्न थाल्छ ।

पत्नीकाे वियाेगले पाेल्दा देड वर्षकाे अवधिमा "नाैरङ्गी" एक सय एक लघुकथा र "फुली" कथा सङ्ग्रह जन्मियाे, वह तह लगाउदा र मृत्युबाेध हुँदा । मृत्यु र जीवनबारेका अनुभूतिहरू मेरा लेखनमा इमानदारीसाथ पाेखेकाे छु । बाँचुन्जेलकाे जीवन हाे । मरेपछि रहने त सम्झना र समाजमा उसले दिएकाे विचार याेगदान र कृतीहरू मात्र रहने भएकाे हुँदा मरिसकेका ठूला असल मान्छेहरूलाई जिउँदाझैँ सम्मान र श्रध्दा गर्छाै ।

काल पर्खिने याे अवधि स्वर्णिम सर्वाेच्च बिट मार्ने (finishing touch) काे कसिमा घाेटिने अग्निकुण्ड पनि भएकाेले यही अवधिमा धेर‌ैजसाे चम्किने कि मैलिएर पत्तुर हुने हाे ? डरलाग्दाे परीक्षाकाे छाेटाे तर महत्त्वपूर्ण मृत्यु नजिककाे अन्तिम माैका पनि रहेछ । कतिपयलाई याे माैका उपलब्ध हुँदैन (दुर्घटना अल्पायुमा मर्नेहरूलाई)।

मैले भने याे बिट मार्ने अवधि पाएकाे छु । जीवनकाे अधिकांश अनुभव भाेगेकाे छु । पत्नीभन्दा अगाडि मरेकाे भए नाैरङ्गी जीवनकाे अनुभूति मलाई थाहा हुँदैनथ्याे । जति भाेगिन्छ थाहा पाइन्छ त्यति नै आफ्नाे पूर्ण अनभूति मान्नु पर्ने बाध्यता हुँदाे रहेछ । याे पनि जीवनकाे नियम रहेछ । एकल नाैरङी जीवनमा प्रवेश गरेपछि मैले जीवनका तितामीठा पूर्ण स्वाद चाखेँ । पीडा पीर वेदना आँसु चाखेँ । त्यसैले पनि "नाैरङ्गी" र "फुली" यथार्थपरक चित्रण बन्न सफल भएकाे छ ।

"उछिनपाछिन दाैड जीवनकाे

मृत्यु छ प्राणसँग सधै टाँसिएकाे"

काे कति बेला जान्छ थाहा नहुनु जीवनकाे खेल झेल का‌ैतुक रहस्य हुनाले बाँचुन्जेल अन्याय उत्पीडन नगरि सत्य र न्यायकाे पक्षमा उभिएकाे खण्डमा अन्तिम पलसम्म पनि बाँचेकाे सार्थक हुन्छ । मर्नु त पर्छ नै । तर सत्य र न्यायकाे पक्षमा उभिनेलाई मर्ने बेला कुनै पछुताे हुँदैन ।

२०७८ असार २५,२६